FAQ kousen drager
De Frequently Asked Questions, oftewel FAQ. Op deze pagina vind je een overzicht met de meest gestelde vragen door kousendragers. Bekijk ook onze reguliere vijf tips bij het gebruik en verzorging van kousen hier. Mocht je vragen hebben over het dragen van kousen en staan ze hier niet tussen? Neem dan contact op met je kousenaanmeter.
Algemeen
De levensduur van een kous is zes maanden. Dit is de reden dat je twee stuks of twee paar kousen per jaar vergoed krijgt door de zorgverzekeraar. Als je de nieuwe kousen hebt ontvangen, is het de bedoeling dat je beide nieuwe kousen meteen gaat dragen. De kousen van het jaar daarvoor geven niet meer de optimale druk en hebben hierdoor een groot deel van hun therapeutische waarde verloren. Het gevaar van het blijven dragen van de oude kousen is dat de beenklachten terug kunnen komen. Gooi de kousen van het jaar daarvoor dus weg. Dit mag gewoon in de prullenbak.
Wanneer je ligt is de druk in de slagaderen een stuk lager dan wanneer je je in staande positie bevindt. De uitwendige druk die een kous geeft, wordt dan relatief hoog ten opzichte van de inwendige druk in de slagaderen. Bij het ‘s nachts dragen van kousen zou de bloeddoorstroming belemmerd kunnen worden. Echter, dit geldt alleen als je kousen draagt in verband met aderproblemen. Als je last hebt van lymf- of lipoedeem dan mag je de kousen gerust ook ‘s nachts dragen.
Als je naar je kousenaanmeter gaat, dien je ervoor te zorgen dat je jouw kousen aanhebt. Je kousen houden je arm of been dun waardoor je aanmeter een reëler beeld van de maten van je arm of been krijgt. Bevindingen met betrekking tot je vorige kousen kunt je bespreken met de kousenaanmeter.
Therapeutische elastische kousen zijn niet bedoeld om je arm of been dunner te maken, maar om te voorkomen dat ze dikker worden. Als er (veel) vocht in je arm of been zit, kunnen elastische kousen niet goed aangemeten worden. Je arm of been moet daarom eerst enige tijd gezwachteld worden om de minimale maten te verkrijgen. Zwachtelen kan met verschillende soorten materialen. Bij kortdurig zwachtelen worden over het algemeen de gewone zwachtels gebruikt. Als er verwacht wordt dat er langer dan drie weken gezwachteld moet worden, kan gebruik worden gemaakt van zwachtels die met klittenband worden gesloten. De VaroCare is hiervoor uitermate geschikt. Dit verband zorgt dat je zelfstandig kunt blijven gedurende het zwachtelproces.
Je arts bepaalt, afhankelijk van je ziektebeeld en eventueel in overleg met je kousenaanmeter, welke koussoort of welk koustype voor jou het meest geschikt is. Tevens wordt er rekening gehouden met zaken zoals je kracht, lenigheid en de maten of vorm van jouw arm of been.
Nee, je kousenaanmeter moet altijd alle maten van je arm of been opmeten. Na de meting worden deze maten vergeleken met de maatmarges van het type kous dat voor jou het meest geschikt wordt geacht. Als blijkt dat jouw maten overeenkomen met een confectiemaat, dan hoeft de kous niet speciaal op maat gemaakt te worden. Een groot voordeel hiervan is dat je je kousen vaak sneller in huis hebt.
Ader- en lymfeproblematiek zijn chronische aandoeningen. Dat wil zeggen dat je jouw therapeutische elastische kousen blijvend moet dragen, behalve in de volgende gevallen: na zwangerschap (tot ± zes weken ná de bevalling), na trombose in het been (meestal twee jaar) en na scleroseren of bijvoorbeeld een andere spataderoperatie (enkele weken). Als je jouw kousen moet dragen in verband met oedeem ontstaan door overgewicht, dan kan het zijn dat na het afvallen de kousen niet meer nodig zijn.
Aan- en uittrekken
Door het dragen van speciale rubberen griphandschoenen bij het aan- en uittrekken van je kous(en) krijg je meer grip en voorkom je dat er te hard aan de kous getrokken wordt. Ook voorkom je dat je de kousen met je nagels of sieraden kunt beschadigen (ladderpreventie). Met behulp van deze griphandschoenen kun je, met minder krachtinspanning, de kous goed over je been of arm verdelen zonder dat je deze hoeft vast te pakken. Informeer bij je leverancier naar de mogelijkheden.
Ja, het aantrekken van kousen gaat extra licht wanneer je gebruik maakt van een aantrekhulpmiddel van zeildoek dat over de voet wordt geschoven, waarna de kous erover aangetrokken wordt. Deze glijzakken zijn te koop bij je kousenaanmeter. Varodem levert bij iedere kous met open teen een gratis aantrekzakje, waarmee je gemakkelijker je kousen kunt laten schuiven over je voet en hiel. Met dit sokje is de kous met veel minder kracht aan te trekken. Een kous met een naad trekt makkelijker aan dan een kous zonder naad. Als je verminderde kracht hebt of niet bij je voeten kunt komen, dan kan een ergotherapeut je adviseren over het gebruik van armverlengende hulpmiddelen.
Verzorging en onderhoud kousen
- Vermijd trekken aan de boord van de kous. Sla liever de kous terug en trek aan een dubbele laag stof de kous verder omhoog en sla de boord vervolgens terug.
- Draag goed passende schoenen met een gladde binnenzijde. Zorg er ook voor dat de randen van steunzolen niet scherp zijn.
- Draag over je kous een beschermsok, pantykous of sneakersok. Dit voorkomt slijtage aan de onderkant van de kous. Als slijtage is opgetreden omdat de kous niet wordt beschermd dan komt je kous niet in aanmerking voor reparatie of vervanging.
- Let op scherpe nagels en sieraden. Deze kunnen de kousen beschadigen. Maak daarom gebruik van Varodem griphandschoenen bij het aan- en uittrekken van je kousen.
- Gebruik geen bodylotion of andere vette crèmes of zalven. Vet kan je kous aantasten. Je kunt wel veilig Varodem Aloë Vera Gel gebruiken.
Was je kous zo vaak mogelijk (minimaal drie keer per week) in een handwarm sopje of op een wol- of fijnwasprogramma op 40° in de wasmachine (echter niet op een hoog toerental centrifugeren of in de droogtrommel). Je kous zal van het wassen alleen maar opknappen.
Een siliconenband is een speciale band aan de bovenzijde van je elastische kous voorzien van een antisliplaag met siliconennoppen. Om deze band in goede staat te houden, wat zeer belangrijk is voor de levensduur én een goede grip op de huid, is het belangrijk dat deze regelmatig wordt schoongemaakt met water en (hand)zeep. Zo krijgen huidschilfers en huideigen vetten geen kans zich te nestelen tussen de siliconennoppen.
Een groot deel van het kousenassortiment van Varodem bestaat uit kousen die natuurrubber bevatten. Natuurrubber, ook wel latex genoemd, is gevoelig voor vetten, olie, zalven en bodylotion. Hoe weet je nu of jouw kous vet- en/of zalfbestendig is? Op het etiket in je kous staat vermeld of de kous natuurrubber (elastodiène) bevat. Varodem heeft een speciale huidverzorgende gel in haar assortiment die je probleemloos kunt gebruiken onder je elastische kousen. De Varodem Aloë Vera Gel is te koop bij je kousenaanmeter.
Lichaam en huid
Mensen met aderproblemen in de benen hebben vaak last van een droge huid. De reden hiervoor is dat door de verminderde bloeddoorstroming de buitenste huidlagen vaak te weinig voedingsstomen krijgen. Het dragen van therapeutische elastische kousen maakt ook dat de huid droger wordt. Je kunt jouw huid verzorgen met speciale verzorgende crèmes. Doe dit bij voorkeur ‘s avonds, nadat je de kousen hebt uitgetrokken. Let er wel op dat er ‘s ochtends geen crème- of zalfresten meer op je been aanwezig zijn als je de kousen aantrekt. Deze tasten de kousen aan. Verwijder crème- of zalfresten daarom met water en milde, huidvriendelijke zeep. Je kunt je benen of arm ook meerdere malen per dag (‘s ochtends en ‘s avonds) insmeren met Varodem Aloë Vera Gel. Deze gel tast de kous niet aan.
Een goede voetverzorging is belangrijk om wondjes, ontstekingen of schimmels te voorkomen. Verzorg je voeten op de volgende manier:
- Was de voeten dagelijks met lauw water (te warm water geeft extra kans op oedeem).
- Gebruik niet teveel zeep.
- Was de gehele voet. Vergeet de ruimte tussen de tenen niet.
- Neem geen langdurige voetbaden, dit verweekt de huid.
- Gebruik geen harde borstels of agressieve producten.
- Droog de gehele voet goed af, vooral de ruimte tussen de tenen.
- Verzorg je voeten ‘s avonds met crème, dit voorkomt kloven.
- Loop niet op blote voeten.
Pasvorm en kleur kous
Vanaf het moment van afleveren van de kous geeft de fabriek drie maanden garantie op fabricagefouten en zes maanden op functionaliteit. Constateer je binnen deze zes maanden een defect, laat dit dan altijd eerst door je kousenaanmeter beoordelen. Deze zal waarschijnlijk een foto maken van de kous en deze opsturen naar de fabriek om te beoordelen. Repareer je kousen niet zelf, dit kan ten koste gaan van de kwaliteit en de werking. Bovendien vervalt na het eigenhandig repareren ieder recht op garantie.
Kniekousen
Regel is: tot vier keer per dag de kousen omhoog trekken is normaal. Wanneer dit vaker moet gebeuren of wanneer de kousen na een half uur al halverwege het been hangen, dan is het verstandig om met de kousenaanmeter een andere oplossing te zoeken. De oorzaak van het afzakken van kousen is meestal een erg rechte of uitlopende vorm van het onderbeen. De kousen kunnen dan niet op de kuit blijven hangen. Door het dragen van de kous wordt deze na een paar dagen wat slapper en kan de kous eerder afzakken. Na het wassen komt de kous weer terug in zijn vorm en zal daardoor minder snel afzakken. Advies is dan ook om je kousen zo vaak mogelijk te wassen (minimaal drie keer per week).
Lieskousen
De vorm van een bovenbeen is praktisch altijd uitlopend. Dit bemoeilijkt het op de plaats houden van kousen. De kousen zijn elastisch en willen onder invloed van trekkrachten en spierwerking tijdens het bewegen naar beneden zakken. Een siliconenband kan de kous alleen ophouden wanneer deze ‘pakt’ op stevig weefsel. Indien het bovenbeenweefsel te slap is, zal gekozen moeten worden voor een andere wijze van bevestigen. Mogelijke alternatieven zijn: kousen met heupstuk, een panty, TinkFit of een Curetex compressiebroek. Soms kan afzakken voorkomen worden door te kiezen voor een ander type kous met meer lengte-elasticiteit. Ook Varodem huidlijm kan in sommige gevallen een oplossing bieden.
Sommige benen zijn zo gevormd dat de kousen het liefst ter hoogte van de wreef en de enkel willen gaan samenkomen met mogelijke insnoeringen tot gevolg. Om dit te voorkomen kun je gebruikmaken van speciale polstermaterialen. Met het correct aantrekken en verdelen van de stof van de kous kun je ook voorkomen dat er rimpels en insnoeringen ontstaan. Een ander soort kous kan deze klachten eventueel verminderen of oplossen.
Het tijdig vervangen van jouw therapeutische elastische kousen is erg belangrijk. Oude elastische kousen hebben door veelvuldig dragen een groot deel van hun druk verloren en daarmee hun therapeutische waarde. Nieuwe kousen voelen strakker aan, omdat deze altijd optimale druk geven. De werking is dan weer gegarandeerd.
- Mogelijk heb je jouw arm of been ingesmeerd met zalf en/of crème en heeft vet de kousen aangetast. Ook kunnen de kousen te heet gewassen of te warm gedroogd zijn. De kousen verliezen hierdoor vrij snel hun druk.
- Een andere mogelijkheid is dat je arm of been opgemeten is toen er nog vocht in zat. De elastische kousen worden dan volgens te grote omvangsmaten gebreid en passen in eerste instantie wel, maar drukken door hun werking vrij snel het vocht weg. Door het dunner worden van de benen zijn de geleverde kousen naar verhouding te groot geworden. Belangrijk is te beseffen dat niet goed passende kousen hun werking niet kunnen doen.
Nee, dit mag beslist niet omdat dit stuwing veroorzaakt. Je kous zorgt ervoor dat de druk in het been in de richting van de enkel naar de knie afneemt zodat het bloed in de aderen in de goede richting (het hart) wordt verplaatst. Als je de bovenrand van de kous omslaat, wordt de druk ter plaatse sterk verhoogd. Dit is tevens de reden waarom er nooit plooien in een elastische kous mogen zitten (deze dien je glad te strijken). Je mag de rand dus nooit omslaan! Vaak zijn kousen niet te lang, maar worden ze te hoog opgetrokken. Trek bij het aantrekken niet te hard aan de kous en verdeel deze goed over het been. Helpt dit niet, ga dan voor advies terug naar de aanmeter.
Therapeutische elastische kousen zijn niet altijd mooi, maar wel onontbeerlijk voor jouw gezondheid. Door over je kousen elke dag een mooie gekleurde of fantasiepanty/kniekous te dragen creëer je elke dag een andere kous die je kunt aanpassen aan jouw kleding.
Vrije tijd
Ja, dan kan wel, maar hoeft niet. Het materiaal van je elastische kousen is in beperkte mate tegen zee- of chloorwater bestand. Echter, je kunt gerust zonder kousen gaan zwemmen, omdat de uitwendige druk van het water op de benen de druk van de kousen vervangt. Na het zwemmen trek je de kousen dan direct weer aan. Om het aantrekken van de kousen te vergemakkelijken kun je een beetje talkpoeder over je afgedroogde benen verdelen.
Ja, juist als het warm weer is, hebben je aderen de steun van je kousen extra hard nodig. Door de warmte verwijden de beenvaten zich, waardoor de correcte bloedafvoer in de richting van het hart wordt bemoeilijkt. Er kan meer vocht uit de aderen treden en je enkels en benen zullen zonder de steun van de kousen veel dikker worden. De warmte maakt het dragen van elastische kousen dus juist nodig. Om het warme gevoel van de kousen op de huid te verlichten, kun je de kousen vochtig maken met bijvoorbeeld de plantenspuit.
Nee, dat mag beslist niet! Geen twee benen zijn gelijk van vorm (omvang en lengte) of in dezelfde mate aangedaan. Het is zelfs zo dat je linker- en rechterbeen in omvangsmaat van elkaar kunnen verschillen! De kousen van je vriend(in) zullen op jouw been dus ofwel knellen (met alle gevaren van dien) ofwel te los zitten en daardoor hun werk niet goed doen. Het is wel belangrijk dat je tijdens die lange reis elastische kousen draagt. Raadpleeg je kousenaanmeter voor kousen die speciaal voor jouw benen geschikt zijn.
Leefregels
- Draag goede, niet knellende schoenen.
- Vermijd insnoerende kousen en broekspijpen.
- Draag geen schoenen met hoge hakken. Hoge hakken belemmeren een goede afwikkeling van de voet waardoor de werking van de “lymfepomp” wordt verminderd.
- Loop nooit op blote voeten (ook niet thuis), maar draag altijd schoeisel, pantomels of badslippers.
- Vermijd langdurig staan en zitten.
- Leg tijdens slaap- en rustmomenten het been omhoog.
- Vermijd overmatige hitte en kou. Beide leiden tot een versterkte bloedtoevoer en vergroting van het oedeem.
- Probeer de arm niet teveel te ontzien; normaal bewegen en licht sporten is prima.
- Vermijd overmatige hitte en kou.
- Pas op met heet douchen/baden, saunabezoek en langdurig zonnebaden.
- Gebruik bij huishoudelijk werk niet te heet water.
- Wees voorzichtig met stoom (bijv. afgieten van groente).
- Gebruik geen warmtepakkingen, kruik of “kersenpit” op arm/schouder.
- Vet de huid regelmatig in om kloofjes en kapotte nagelriemen te voorkomen.
- Gebruik voor het ontharen van de oksel een crème (geen mesjes).
- Draag geen knellende kleding, mouwophouders, horloge en sieraden, waardoor de afvoer van lymfvocht belemmerd wordt.
- Gebruik je gezonde arm om bijv. tassen te dragen.
- Leg in rust je arm op een kussen, dit voorkomt dat door de zwaartekracht uw onderarm en hand extra belast worden.
- Probeer te slapen met een kussen onder de arm.
Druk van kous
Je kousenaanmeter heeft gelijk, vooropgesteld dat je huidige kous goed aangemeten is. Het knellende gevoel wordt veroorzaakt doordat zich onder je huidige kous toch vocht vormt. De kous is niet sterk genoeg om het vocht weg te houden. Een zwaardere kous (welke meer druk geeft) houdt het vocht wel goed uit je arm of been en geeft je dus juist niet hetzelfde knellende gevoel.
De klachten die je beschrijft ontstaan omdat je enkel niet mooi rond is. De achillespees steekt uit en direct ernaast liggen twee holle ruimtes. De kous geeft de hoogste druk op het uitstekende deel, in dit geval de achillespees. Het beste kun je de ruimtes naast de achillespees opvullen met polstermateriaal (VaroPad) om zo het geheel mooi rond te maken. Dan zal de druk die de kous geeft gelijkmatig verdeeld worden en je achillespees zal niet meer rood en pijnlijk worden. Raadpleeg voor aanvullende instructies je kousenaanmeter.
Een goed aangemeten kous, welke op de juiste manier om het been of de arm zit, kan ondanks alles toch plooien in de knie- of elleboogholte. Dit kan gepaard gaan met irritatie. Hoe meer stof zich ophoopt in de holtes, hoe hoger de druk lokaal wordt en hoe groter de kans is op het ontstaan van irritatie. Ga daarom altijd voor advies terug naar je kousenaanmeter. In sommige gevallen kan het helpen om polstermateriaal (VaroPad) onder de kous te plaatsen.
Huidreacties
De warmtehuishouding kan verstoord zijn doordat kousen de kleine oppervlakkige huidvaatjes leegdrukken. Dit kan geen kwaad voor je benen of de bloedcirculatie. Goed bewegen, passende schoenen of wiebelen met de tenen kan helpen de kou te verminderen.
De band zit er wellicht te strak op waardoor er knelling ontstaat, of je hebt nog vocht in je arm of been. De benodigde wijdte van een siliconenband op een elastische kous wordt in de fabriek zeer nauwkeurig berekend. Om stuwing te voorkomen mag de band er beslist niet te strak opzitten. Het ontstaan van putjes in de huid wordt vaak veroorzaakt door de druk van de siliconennoppen op de huid. Aangenomen dat je hier geen andere klachten van hebt, kan het geen kwaad. Je zult merken dat deze de volgende dag, of zelfs al eerder, gewoon weer verdwenen zijn. Als je hier heel veel last van hebt, dan zou je jouw kous een keer binnenstebuiten kunnen dragen, met de siliconennoppen aan de buitenzijde. Als je kous dan gewoon blijft zitten, dan zou je dit bij de volgende keer dat je kousen nodig hebt, aan kunnen geven bij je aanmeter. Er kan dan een kous zonder siliconenband of met een elastische band worden besteld.
Na het uittrekken van je elastische kousen vullen de kleine oppervlakkige huidvaatjes zich weer met bloed. Dit kan kortdurend jeuk veroorzaken. Dit verdwijnt meestal vanzelf. Gebruik eventueel mentholpoeder of Varodem Aloë Vera Gel om de jeuksensatie te verlichten en probeer niet te krabben! Een koude, frisse douche kan ook helpen de jeuk te verminderen.
Het aantrekken van je kousen als je net onder de douche komt of uit bad stapt, kan moeilijk gaan. Gebruik dan een beetje talkpoeder om de voeten en de benen te drogen. Strooi een beetje talkpoeder in je handen, wrijf deze tegen elkaar en wrijf dan de talkpoeder over je voeten en benen zodat er gelijkmatig een dunne laag ontstaat. Je zult merken dat dit het aantrekken van de kous vergemakkelijkt. Let op: Bij een teveel aan talkpoeder op de huid kan de rubberdraad in de kous beschadigen.
Je denkt vast en zeker dat dit komt door het dragen van je kousen. In veel gevallen ontstaan likdoorns omdat je iets te smalle schoenen draagt, zeker als de rand van de kous eindigt op het eerste teenkootje. Een tip is om de kous helemaal over de kleine teen te trekken en schoenen te dragen met een bredere leest. De kous terugschuiven naar het begin van de kleine teen kan tot gevolg hebben dat de kous gaat opkruipen en je last krijgt van rimpelvorming op de wreef. De likdoorn zelf kun je bij de pedicure laten weghalen. Er zijn ook speciale rondjes in de handel die je onder de kous op de likdoorn kunt dragen.
